"ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ"

Κλέφτικο δημοτικό

 τραγούδι

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ξέρουμε όλοι τι 

είναι τα δημοτικά τραγούδια

Ας μάθουμε περισσότερα πατώντας 

🔍 εδώ   ή   και  🔍εδώ

                          Μια πιο σύγχρονη εκδοχή ενός δημοτικού τραγουδιού

"Η   μάντισσα"

  Ακούστε το κλέφτικο 
δημοτικό τραγούδι 

"Του Βασίλη"

  Το τραγούδι αυτό έχει 

μεγάλη διάδοση στη Θεσσαλία. 

Ακούστε δύο  παραλλαγές από αυτές που

 κυκλοφορούν:

                

😇Ας  δούμε εικόνες κλεφτών. 

Τι παρατηρείτε; Δεν βρίσκετε πώς είναι 

παράξενο να εξυμνούνται  στα δημοτικά 

τραγούδια  "κλέφτες"; 

Τι ήταν λοιπόν οι κλέφτες;  Ας  δούμε...

Μία συλλογή με πολλά κλέφτικα δημοτικά 

τραγούδια εδώl



                        

                               1η 

1. ΜΙΚΡΗ ΕΡΕΥΝΑ  ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤI

Είστε έτοιμοι να ερευνήσετε και να

 βρείτε

α. Ποιοι ήταν οι κλέφτες;

β. Πώς εξελίχθηκαν κατά τη διάρκεια 

του Αγώνα;

Να παρουσιάσετε την επόμενη φορά τα

αποτελέσματα της έρευνας σας στην τάξη.

   Ενδεικτικές πηγές:

• http://www.ime.gr/chronos/11/el/gr/violence/insecurity/
• http://egpaid.blogspot.com/2009/11/blog-post_7015.html
• http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=179881
• http://www.istorikathemata.com/2010/03/1821_23.html

                                   

2. Εργαστείτε ομαδικά και βρείτε ποιες
πληροφορίες μας δίνει το κλέφτικο τραγούδι  "Του Βασίλη"
για τη ζωή των  κλεφτών 

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL105/229/1687,5388/#

3. Εργαστείτε ομαδικά και βρείτε ποια 

είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της 

τάξης των νοικοκυραίων και ποια 

των κλεφτών;

4. Εργαστείτε ομαδικά και καταγράψτε 

πώς αντιμετωπίζει ο λαός την επιλογή 

των κλεφτών να φύγουν στο βουνό 

και πώς κρίνει  τις πράξεις τους ;

👀  Μπορείτε να εξηγήσετε τη στάση του 

      λαού;

┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉

                         2η

. 5. 

Εργαστείτε ομαδικά και βρείτε  σε 

ποιους στίχους του κλέφτικου

 τραγουδιού αντιστοιχούν οι

 ενότητες:

Ενότητα 1^η:

✂ Η συμβουλή της μάνας   από………………..ως…………………..

Ενότητα 2^η:

✂Η απόφαση του Βασίλη να γίνει κλέφτης   

από………………..ως…………

Ενότητα 3^η :

 ✂Η πραγματοποίηση της απόφασης 

του Βασίλη 

από……………ως………

6. Εργαστείτε ομαδικά  και επιλέξτε 

τρεις από τους παρακάτω

 χαρακτηρισμούς. Να  τους 

δικαιολογήσετε.

👉αξιοπρεπής  γιατί……

 👉ασυμβίβαστος γιατί...

     

👉ελεύθερος  γιατί……   

👉περήφανος  γιατί………        

👉αποφασιστικός  γιατί…

    7. Εργαστείτε ομαδικά

και εντοπίστε τα κοινά στοιχεία με 

το κλέφτικο τραγούδι «Του Βασίλη»

 «Ο πλούσιος έχει τα φλωριά, έχει ο φτωχός  τα 

γλέντια.

 Άλλοι παινάνε τον πασά και άλλοι το βεζίρη,

 μα γω πονάω το σπαθί το τουρκοματωμένο,

  το ‘χει καμάρι  η λεβεντιά, κι ο κλέφτης περηφάνια».

8.  Εργαστείτε ομαδικά  

και  παρουσιάσετε την εικόνα

 (ακουστική-κινητική ) στη δεύτερη

 ενότητα, με την οποία αποδίδεται η

 πορεία του Βασίλη στην κλεφτουριά.

👉Ποια χαρακτηριστικά έχει ο Βασίλης

 και τι συναισθήματα προκαλεί;

9. Εργαστείτε ομαδικά   και 

παρουσιάστε σύντομα τι εκφράζει η

παρομοίωση  "σαν το πουλί";

 10. Εργαστείτε ομαδικά  μετατρέψτε τα
λόγια  της μάνας στον  πλάγιο λόγο. 
Ποια μορφή σας αρέσει περισσότερο και γιατί;;

11. Διαβάστε προσεκτικά τα χαρακτηριστικά των δημοτικών τραγουδιών στο φύλλο εργασίας και καταγράψτε ποια από αυτά εντοπίζετε στο δημοτικό τραγούδι του Βασίλη.

 👓Στιχουργική 

 👓Γλώσσα- Εκφραστικά μέσα 

 👓Τεχνική

                               ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

        ΤΩΝ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ

1) «ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ» σελ.42-44       2)«ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ» σελ 51-54

   

⇢⇢⇢⇢ ή πατήστε   εδώ

             

                      Α .ΣΤΙΧΟΥΡΓΙΚΑ          

 ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ

u    Στίχος ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος

u    Στίχος χωρισμένος νοηματικά και στιχουργικά σε δύο ημιστίχια.(8+7)

u    Ομοιοκαταληξία δεν υπάρχει παρά μόνο στα δίστιχα (λιανοτράγουδα)

u    Κάθε στίχος έχει νοηματική αυτοτέλεια, δεν παρατηρείται 

διασκελισμός.

                   Β.  ΓΛΩΣΣΑ- ΥΦΟΣ-ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ

 ΜΕΣΑ

u    Χρησιμοποιείται η απλή γλώσσα του ελληνικού λαού με  κάποια συνήθως  ιδιωματικά στοιχεία.

u    Η γλώσσα διακρίνεται για τη δύναμη, τη ζωντάνια και την  παραστατικότητα της

u    Παρατακτικός λόγος  με κύριες προτάσεις και ελάχιστες δευτερεύουσες.

u    Κυριαρχούν τα ρήματα και τα ουσιαστικά.

u    Το ύφος είναι απλό , πυκνό, σαφές και παραστατικό   γιατί  συνήθως  υπάρχουν

          εικόνες,  προσωποποιήσεις, 

           υπερβολές,   αντιθέσεις  και 

          παρομοιώσεις.

u    Οικονομία-Λιτότητα εκφραστικών                μέσων , αποφυγή  Περιττού, 

        Πύκνωση λόγου

         Γ. Η ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΩΝ  

ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΩΝ

u    Ο συμβολικός αριθμός 3 και τα πολλαπλάσια του

u    Ο  νόμος των τριών

u    Τα άστοχα ερωτήματα

u    Στερεότυπες εκφράσεις

u    Επαναλήψεις στίχων ή του πρώτου ημιστίχιου –  κάπως  διαφοροποιημένου-στο δεύτερο 

(ή το νόημα του πρώτου ημιστιχίου συνεχίζεται    

   και     ολοκληρώνεται στο δεύτερο ημιστίχιο)

u    Διάλογος ανάμεσα σε ανθρώπους, σε ανθρώπους και ζώα ή  άψυχα που αποκτούν ανθρώπινη  λαλιά.

u    Το σχήμα του αδυνάτου, υπερβολές

u    Συνδυασμός αφήγησης-περιγραφής και διαλόγου         ή    μονολόγου

┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉┉

                                   
                                    3η

  ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ  ΟΜΑΔΙΚΕΣ 

ΕΡΓΑΣΙΕΣ

12. Πώς φαντάζεστε το διάλογο:

 ανάμεσα στον Βασίλη και στην μάνα

 του σε θεατρικό λόγο; 

(με περισσότερα λόγια που να δείχνουν 

περισσότερο τα συναισθήματα τους)

 💢Μπορείτε να τον γράψετε σε ομάδες και μετά να παίξετε τους ρόλους;

13. Αν ήσασταν ο Βασίλης,

✅ποια απάντηση θα δίνατε στη μάνα;

 ✅Αν ήσασταν η μάνα,

 ποια συμβουλή θα δίνατε στο Βασίλη;

Να την καταγράψετε 

είτε συνεχίζοντας

την ίδια μορφή του δημοτικού 

τραγουδιού 

είτε σε πιο απλό πεζό λόγο.

14. Μπορείτε να γράψετε την παρωδία του δημοτικού τραγουδιού, όπως κάποιοι  συμμαθητές σας στο 2ο Γυμνάσιο Αγρινίου;
    (Μεταφέροντας το περιεχόμενο στις συνθήκες της καθημερινής οικογενειακής σας ζωής) 

    Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε εδώ

    Οι τελικές δημιουργικές εργασίες των ομάδων θα εμπλουτιστούν με εικονογραφικό υλικό και θα αναρτηθούν.